Khơi dậy văn hóa đọc trong thanh niên

Ðọc sách không chỉ đơn thuần là một hình thức để tiếp nhận thông tin mà còn là một trong những hoạt động văn hóa, được gọi là văn hóa đọc, là thái độ, cách ứng xử của chúng ta với tri thức, sách vở. Tuy nhiên, văn hóa đọc của giới trẻ hiện nay đang cần những định hướng, chấn chỉnh kịp thời.

Vừa qua, hưởng ứng Ngày sách Việt Nam lần thứ nhất (21-4), nhiều hoạt động Ngày hội sách và văn hóa đọc đã diễn ra trên khắp các địa phương trong cả nước, với sự tham gia của đông đảo học sinh, sinh viên. Qua trao đổi với các bạn đọc trẻ, chúng tôi đã cảm nhận được nhiều điều về văn hóa đọc trong giới trẻ hiện nay.

Trong thời đại công nghệ thông tin, con người có nhiều cách để tiếp cận và bổ sung kiến thức và phục vụ nhu cầu giải trí của mình. Thay vì chỉ có cuốn sách, trang báo, đài phát thanh, truyền hình, ngày nay xuất hiện nhiều loại hình truyền thông với sự tiện dụng, nhanh nhạy đã và đang hấp dẫn người xem, đọc, nhất là giới trẻ. Chỉ cần một chiếc điện thoại thông minh, hay máy tính bảng, người đọc đã có kho tư liệu khổng lồ, với nhiều thông tin nóng được cập nhật thường xuyên. Ðây là một trong những nhân tố hàng đầu khiến văn hóa đọc trong giới trẻ đang có sự biến động. Bên cạnh đó, nhiều bạn trẻ chia sẻ là thường đọc sách theo phong trào, khi thấy bạn bè thông tin cho nhau, hay báo chí nói về những quyển sách hay, đang gây sốt thì cũng đi tìm mua để đọc thử, chứ không giữ được thói quen đọc sách hằng ngày. Cũng có bạn trẻ coi đọc sách là để giải trí, là một thú vui chứ chưa định hướng được thể loại chủ đề, vấn đề mà mình cần quan tâm.

Chúng ta đang sống trong một xã hội hiện đại, phải tiếp nhận và xử lý nhiều thông tin, sự việc khác nhau và các bạn trẻ đang cố gắng để hòa nhập với thời đại của mình. Vì vậy, việc dành thời gian đọc sách đang trở nên khó khăn. Nhiều người chưa ý thức được tầm quan trọng của sự tích lũy về văn hóa, vốn hiểu biết, kinh nghiệm sống, cách sống... thông qua những trang sách, báo. Bởi một cuốn sách hay không chỉ đem đến cho người đọc những thông tin cần thiết mà còn như chất xúc tác rèn luyện sự kiên nhẫn, khả năng ngôn ngữ, giao tiếp, trí tưởng tượng, sáng tạo, giúp con người cảm thụ, suy ngẫm và có những góc nhìn mới về cuộc sống.

Khi đặt vấn đề các bạn trẻ bây giờ ít đọc sách trong khi số đầu sách lại phong phú và đa dạng hơn trước rất nhiều, có nhiều ý kiến cho rằng, các bạn trẻ bị thu hút bởi những hoạt động giải trí khác và thích đọc trên mạng in-tơ-nét nhiều hơn là đọc trên giấy. Trong khi đó, chúng ta thiếu những buổi giới thiệu những đầu sách có giá trị, theo những chủ đề, nội dung phù hợp với từng đối tượng bạn đọc, nhất là bạn đọc trẻ, nhằm xây dựng thói quen đọc sách và yêu sách.

Ðã đến lúc cần định hướng cho người đọc nói chung và bạn đọc trẻ nói riêng, việc đọc sách không phải là theo trào lưu, mà còn giúp nâng cao nhận thức, tích lũy tri thức. Ðọc sách sẽ tạo cho ta một thói quen, rèn luyện cho đôi mắt thêm tinh, nhanh. Người ham đọc sách sẽ rút ra được phương pháp đọc, đọc bằng mắt để rà nhanh, phát hiện những ý hay mình cần tìm. Ðọc bằng miệng vừa huy động tổng hợp mắt nhìn, miệng đọc, tai nghe và não ghi vào bộ nhớ, tạo sự nhớ lâu, hiểu sâu ý nghĩa của nó. Không ít bạn trẻ trong lúc đọc đã cẩn thận ghi chép lại những thông tin hữu ích để phục vụ cho công việc, hoặc khi có dịp cùng chia sẻ với bạn bè. Ðây là phương thức đọc sách quan trọng nhằm nâng cao hiểu biết mỗi người, đồng thời cũng góp phần bảo tồn, phát huy những giá trị văn hóa nói chung và văn hóa đọc nói riêng.

LINH ANH